ဒကာ တစ္ေယာက္က “ အရွင္ဘုရား ဝါဆိုခ်ိန္နီးလာၿပီ ဆိုေတာ့ ျမန္မာလူမ်ိဳးမ်ား ရဲ႕ ဝါတြင္းကာလ မွ အိမ္မေျပာင္းရ ၊ အိမ္မေ႐ြ႕ရ စတဲ့ အယူ အဆေတြေၾကာင့္ ဝါမဆိုခင္ကတည္း ဒီကိစၥအတြက္ အၿပီးလုပ္ေနၾကတာကိုေတြ႕ရ ပါတယ္ ။ ဒီကိစၥေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘုရားေဟာထားတာ ရွိ သလား၊ ဒီအယူအဆေတြ ကို လိုက္ၿပီးလုပ္သင့္ သလား ၊ မလုပ္သင့္ ဘူးလား စသျဖင့္ ေဆာင္ရန္ေရွာင္ရန္ေတြ ကို သိလိုပါတယ္ဘုရား ” စသျဖင့္ ေမးေလွ်ာက္ဖူး လို႔ ျပန္ၿပီးေျဖေပးဖူး ပါတယ္။
ဟုတ္ပါတယ္။ အဲဒီဒကာေမးေလွ်ာက္သလိုပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံ မွာ ဝါတြင္းကာလ နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အ႐ိုးစြဲေနတဲ့ အမွားေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါတယ္ ။ ဘာသာေရး နဲ႔ မသက္ဆိုင္တဲ့ အယူအဆ အမွားေတြဟာ ၾကာေတာ့ ဘုရား ပဲ ေဟာသလိုလို က်မ္းဂန္ေတြ မွာပဲ ပါသလိုလို ျဖစ္ကုန္တာေတြ အမ်ားႀကီးပါပဲ။ ဒီအမ်ားႀကီးေတြထဲက ေမးခြန္းရွင္ေမးထားသလို၊ ဝါတြင္းကာလ အိမ္မေျပာင္းရ၊ အိမ္မေ႐ြ႕ရ၊ အိမ္မေဆာက္ရ စတာေတြလည္း ရွိသလို ဝါတြင္းကာလ အိမ္ေထာင္ မျပဳရ ဆိုတာေတြေတာင္ ပါေနပါေသးတယ္။
ဒီအယူအဆေတြဟာ ဘုရားေဟာထဲ မွာ မပါတဲ့ ၊ ဘုရားေဟာ နဲ႔ မသက္ဆိုင္တဲ့ ေလာကီအယူအဆေတြပဲ ျဖစ္ ပါတယ္။ ဝါတြင္းကာလမွာ အိမ္ေျပာင္းရင္၊ အိမ္ေ႐ႊ႕ရင္ ဘာျဖစ္မယ္ ၊ ညာျဖစ္မယ္ဆိုတဲ့ ေရွး႐ိုးစြဲ အယူအဆေတြ ၊ ေလာကဓာတ္ ဆရာေတြရဲ႕ ေဟာေျပာမႈေတြေၾကာင့္ အခုေနာက္ပိုင္းမွာ လူအေတာ္မ်ားမ်ားက ရက္ေကာင္းရက္ျမတ္ေ႐ြး တာတို႔ ၊ ဝါမဆိုခင္၊ ဒါမွမဟုတ္ ဝါကြၽတ္ၿပီး မွ လုပ္တာတို႔ စတာေတြ ျဖစ္လာၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဝါတြင္းကာလ မွာ အိမ္အေျပာင္းအေ႐ႊ႕မလုပ္ေကာင္းဘူးလို႔ ျမတ္စြာဘုရား ေဟာခဲ့လား…?ေရွးတုန္းကေတာ့ ရာသီဥတု အေနအထားအရ ဝါတြင္း ဆိုတာ မိုးတြင္း ကာလ ျဖစ္တဲ့အတြက္ မိုး႐ြာေနတဲ့အခ်ိန္မွာ အေျပာင္းအေ႐ႊ႕ လုပ္ရင္ ပိုၿပီးဒုကၡမ်ားႏိုင္တဲ့အတြက္ ေခ်ာက္ေခ်ာက္ေသြ႕ေသြ႕ျဖစ္တဲ့ မိုးမက်ခင္ ကာလ ဒါမွမဟုတ္ မိုးရာသီၿပီးမွ လုပ္ၾကတဲ့ အစဥ္အလာေတြ ရွိၾကပါတယ္။ ဒါက ရာသီဥတု အေျခအေနေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။
ခုေနာက္ပိုင္းေတာ့ ေဗဒင္ဆရာ၊ ယၾတာဆရာ၊ နကၡတၱဆရာ စတဲ့ေလာက ဓာတ္ ဆရာေတြ ရဲ႕ အာေဘာ္ေတြ၊ ဒီေလာကဓာတ္ ဆရာေတြရဲ႕ အယူအဆကို ယုံၾကည္သူေတြေၾကာင့္ ဝါတြင္းကာလ အိမ္မေျပာင္းေကာင္းတာတို႔၊ အိမ္မေ႐ႊ႕ေကာင္းတာတို႔၊ အိမ္မေဆာက္ေကာင္းတာ တို႔၊ အိမ္ေထာင္ မျပဳေကာင္းတာတို႔ စတာေတြ ျဖစ္လာတာ ျဖစ္ ပါတယ္။ ဒီလိုေခတ္စားလာ တာေတြဟာ ဘုရားေဟာမွာ ပါလို႔ လုပ္ၾကတာေတာ့ မဟုတ္ၾကပါဘူး ။ဗုဒၶစာေပေတြမွာေတာ့ ဒီလိုကိစၥေတြ နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘယ္အခ်ိန္မွာမလုပ္ေကာင္းဘူး၊ ဘယ္အခ်ိန္မွာ လုပ္ရမယ္ စသျဖင့္ ေဟာထားတာမရွိပါဘူး။ ဘယ္လိုမဂၤလာ၊ ဘယ္လိုနကၡတ္ေတြနဲ႔ အညီမွ လုပ္ရမယ္ ဆိုတာ မရွိပါဘူး ။ ဒီလို နည္းေတြကိုလည္း ဘုရားျမတ္စြာကအားမေပးပါဘူး။
အဲ နကၡတ္၊ မဂၤလာ စတဲ့အယူအဆေတြသိပ္ျပင္းျပေနတယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေကာင္းတဲ့အက်င့္ကို မ်ားမ်ားက်င့္ၾကဖို႔ပဲ မိန႔္ေတာ္မူ ပါတယ္။ ဒီစကားေတာ္ကို ပရိတ္ႀကီး၊ ပုဗၺဏွသုတ္မွာ လာတဲ့စကားေတာ္က အထင္းအရွား ျဖစ္ေ စပါတယ္။ အဲဒီသုတ္ေတာ္မွာ ဘုရားရွင္က “ေကာင္းျမတ္ေသာအက်င့္ကို က်င့္ေနသူမ်ားအဖို႔ အၿမဲတမ္း နကၡတ္ေကာင္း ပါတယ္ ၊ အၿမဲတမ္း က်က္သေရမဂၤလာ ရွိပါတယ္၊
အၿမဲတမ္း ေကာင္းေသာ မိုးလင္းျခင္း ျဖစ္ပါတယ္၊ အၿမဲတမ္း ေကာင္းေသာ အိပ္ရာထျခင္း ျဖစ္ပါတယ္၊ အၿမဲတမ္း ေကာင္းေသာ အခ်ိန္ အခါ ျဖစ္ပါတယ္ ၊ အၿမဲတမ္း ေကာင္းေသာ ပူေဇာ္ျခင္း ျဖစ္ ပါတယ္”လို႔ ေဟာၾကားေတာ္မူထားတာ ကို ေတြ႕ရမွာ ျဖစ္ ပါတယ္ ။ ေနာက္ အိမ္အေျပာင္းအေ႐ႊ႕ ျပဳလုပ္ၾကတာ နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဗုဒၶစာေပေတြမွာ အထူးမိန႔္ေတာ္ မူထားတာ မရွိေပမယ့္ အိမ္သစ္တက္တဲ့ အခါ၊ ၿမိဳ႕႐ြာအသစ္တည္ တဲ့ အခါေတြ နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ မဟာပရိနိဗၺာနသုတ္ မွာ မိန႔္ေတာ္မူထားတဲ့ ဘုရားစကားေတာ္ ရွိပါတယ္။
ဒီသုတ္ေတာ္ မွာ ဘုရားရွင္က “ပညာရွိသည္ အၾကင္အရပ္ ၌ အိမ္ရာေဆာက္လုပ္ေနထိုင္ ၏၊ ဤအရ ပ္၌ သီလရွိေသာ၊ ကိုယ္ႏႈတ္ႏွလုံး ေစာင့္သုံးေသာ၊ ျမတ္ေသာအက်င့္ကို က်င့္ေသာပုဂၢိဳလ္ တို႔ကို ဆြမ္းေကြၽးၿပီး လွ်င္ ထိုအရ ပ္၌ ရွိေသာနတ္တို႔အား အလႉ ၏ အဖို႔ကို အမွ်ေဝရာ ၏၊ ဤသို႔ အမွ်ေပးေဝလတ္ေသာ္ နတ္တို႔သည္ ပူေဇာ္ခံရသျဖင့္ ထိုအမွ်ေပးေဝသူ ကို အတုန႔္ျပန္ ၍ ပူေဇာ္ကုန္၏၊ ျမတ္ႏိုးခံရသျဖင့္လည္း အတုန႔္ျပန္၍ ျမတ္ႏိုးကုန္ ၏၊ ထို႔ေၾကာင့္ မိခင္သည္ ရယ္ဝယ္သားကို ေစာင့္ေရွာက္သကဲ့သို႔ ထိုအမွ်ေဝသူကို ေစာင့္ေရွာက္၏၊
နတ္တို႔ေစာင့္ေရွာက္ခံရေသာသူသည္ အခါခပ္သိမ္း ေကာင္းျခင္းမဂၤလာ တို႔ိကိုသာ ေတြ႕ျမင္ရေလ၏” လို႔ေဟာၾကားေတာ္မူထားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီစကားေတာ္အရ အိမ္အသစ္တက္တဲ့ အခါ၊ ေနရာအသစ္ ေျပာင္းတဲ့အခါ မွာ အိမ္တက္အလႉစတာေတြ လုပ္ၾကျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုအလုပ္မ်ိဳးကေတာ့ ဘုရားရွင္ ရဲ႕ တရားေတာ္နဲ႔ လည္း ညီၫြတ္လွတဲ့ အတြက္ ေကာင္းတဲ့ အစဥ္အလာ လို႔ ေျပာရမွာ ျဖစ္ ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဘယ္အခ်ိန္ ၊ ဘယ္ကာလမာွ ဘာမလုပ္ေကာင္းဘူး ဆိုတာေတြကေတာ့ ဘုရားေဟာ နဲ႔ မညီသလို၊ ကိုယ့္ ရဲ႕ ကံတရားေတြ ကို မယုံၾကည္ၾကလို႔ပဲလို႔ ေျပာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လို႔သာ အခါကာလေတြ ေျပာၾကေၾကးဆိုရင္ ဝါးတြင္း ဝါပေတြ ေ႐ြးစရာမလိုပါဘူး။ မေကာင္းတာလုပ္တဲ့ သူေတြအတြက္ အခ်ိန္တိုင္းဟာ မေကာင္းတာေတြ ျဖစ္ေနမွာျဖစ္ၿပီး ေကာင္းတာလုပ္တဲ့သူေတြအတြက္ အခ်ိန္တိုင္းဟာ အေကာင္းေတြပဲ ျဖစ္ေနၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘယ္အခ်ိန္အိမ္ေျပာင္းေျပာင္း ကိုယ္ကမေကာင္းဘူးဆိုရင္ မေကာင္းတာေတြကို ေတြ႕ႀကဳံလာရမွာ ျဖစ္ၿပီး ကိုယ္ကေကာင္းေနမယ္ဆိုရင္ ဝါတြင္းမွမဟုတ္ပါဘူး ဘယ္အခ်ိန္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္ ေကာင္းေနၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဆိုလိုတာက ဝါတြင္းကာလ ၊ အိမ္မေျပာင္းရ၊ အိမ္ေထာင္မျပဳရ စတဲ့အယူအဆေတြဟာ ဘုရားေဟာအရ လုပ္ၾကတာမဟုတ္ဘဲ၊ ေရွး႐ိုးစြဲအယူအဆေတြေၾကာင့္နဲ႔ ေခတ္စားလာတဲ့ ေလာကဓာတ္ ဆရာေတြ ရဲ႕ အယူအဆေတြေၾကာင့္ မလိုအပ္ဘဲ အယူသည္း လာၾကတာ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဘုရားေဟာအေနနဲ႔ကေတာ့ တကယ္လို႔ နကၡတ္၊ မဂၤလာေတြ ေ႐ြးၾကေၾကးဆိုရင္ ေကာင္းတဲ့ အက်င့္ေတြ လုပ္ေနျခင္းဟာ ေကာင္းတဲ့နကၡတ္၊ ေကာင္းတဲ့မဂၤလာ စတာေတြ ျဖစ္ေနၾကမွာ ျဖစ္ၿပီး
မေကာင္းတဲ့ အလုပ္ေတြ လုပ္ေနတဲ့အခ်ိန္ဟာ မေကာင္းတဲ့ အတိတ္နိမိတ္ေတြ ျဖစ္ေနၾကမွာ ျဖစ္ေၾကာင္း မွတ္သားၾကရမွာ ျဖစ္ၿပီး ဒီလို ဘယ္အခ်ိန္၊ဘယ္ကာလစတာေတြ ေ႐ြးၾကဖို႔ိထက္ ဘယ္လိုမေကာင္းမႈကို ဘယ္လိုေရွာင္ၾကဥ္ၾကည့္ၾကမယ္၊ ဘယ္လိုေကာင္းမႈမ်ိဳး ကို ဘယ္လိုရွာၿပီး လုပ္ၾကမယ္ စသျဖင့္ ေ႐ြးခ်ယ္ျခင္း ကသာ ဗုဒၶ အလိုေတာ္က် ျဖစ္ေၾကာင္း ဆိုလိုခ်င္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ဝါတြင္းကာလ ဘာမလုပ္ရ ၊ ညာမလုပ္ရ စတဲ့အ ယူအဆ ေတြဟာ အ႐ိုးစြဲေနတဲ့ ေရွးအယူအဆမ်ား နဲ႔ ေဗဒင္နကၡတ္ စတဲ့ ေလာကဓာတ္ဆရာေတြရဲ႕ အယူအဆမ်ားသာ ျဖစ္ၿပီး ဘုရားေဟာ အယူအဆ မဟုတ္တဲ့ အျပင္ ဘုရားေဟာနဲ႔လည္း မညီတဲ့အလုပ္မ်ား ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒီလိုအယူအဆေတြမွာ အာ႐ုံမထားၾကဘဲ တကယ္ အေလးထားရမွာက မိမိတို႔ ရဲ႕ လုပ္ရပ္မ်ားကိုသာ အေလးထားရမွာ ျဖစ္ကာ ေကာင္းတဲ့ အလုပ္၊ ေကာင္းတဲ့ အက်င့္မ်ား လုပ္ေနၾကတဲ့ အခ်ိန္တိုင္း ဟာ ေကာင္းတဲ့ ရက္ေကာင္းရက္ျမတ္ အခ်ိန္ေကာင္းမ်ားပဲ ျဖစ္ၿပီး
မေကာင္း တဲ့ အလုပ္မ်ား ကို လုပ္ေန တဲ့ အခ်ိန္ေတြဟာ မေကာင္းတဲ့ နကၡတ္၊ အမဂၤလာ အခ်ိန္ေတြသာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဝါတြင္းကာလ ဘာမလုပ္ရ၊ ညာမလုပ္ရ စတဲ့ အေျခအျမစ္မရွိတဲ့ အယူအဆေတြ လိုက္ေနၾကမယ့္ အစား ကိုယ့္ကိုယ္ ကိုသာ အေကာင္းဆုံး ျဖစ္ေအာင္ ေနၾကည့္ၾကဖို႔ပဲ ျဖစ္ပါေၾကာင္း အေမးၾကည့္၍ အေျဖညႇိေပးရင္း လြဲေနတတ္ တဲ့ အလြဲတစ္ခု အျဖစ္ အလြဲျပ၍ အမွန္မွ်ေဝလိုက္ရ ပါတယ္။ ( မနာပ ဒါယီ အရွင္ဝိစိတ္ )