ကိုယ္ခံအားစနစ္ဆိုတာ ဘာလဲဆိုရင္ ျပင္ပကေန အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ႔ ဘက္တီးရီးယားပိုးေတြ၊ မႈိပိုးေတြ၊ ကပ္ပါးပိုးေကာင္ေတြ၊ ဗိုင္းရပ္စ္ေတြဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ခႏၶာကိုယ္ထဲကို ဝင္ေရာက္လာတတ္ပါတယ္။ ဒီပိုးေတြဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကို ဖ်ားနာေစႏိုင္တယ္၊ အားအင္ကုန္ခမ္းေစတယ္၊ အလုပ္တာဝန္ေတြ ပ်က္ယြင္းေစတယ္၊ ေရာဂါေတြ ျဖစ္ေစတယ္၊ ကိုယ္တြင္းအဂၤါေတြရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ႏႈန္းကိုလည္း ေႏွးေကြးေစတယ္၊ ဒါ့အျပင္ ေစာေစာစီးစီး ေသဆုံးႏိုင္သည္အထိ ဒုကၡေပးႏိုင္ပါတယ္။
ဒီလို မျဖစ္ရေအာင္ ကာကြယ္ေပးဖို႔အတြက္ ကိုယ္ခံအားစနစ္က တာဝန္ယူေပးရပါတယ္။ ခႏၶာကိုယ္ ေနရာအႏွံ႔မွာ ရွိတဲ့ ကိုယ္ခံအားစနစ္တြင္းက ဆဲလ္မ်ား၊ တစ္ရႉးမ်ားဟာ ခႏၶာကိုယ္ထဲကို ဝင္လာသမွ် ေရာဂါပိုးေတြကို ခုခံေပးတယ္၊ ေရာဂါပိုးေတြ ထပ္ၿပီး ပြားမ်ားျခင္းမရွိေအာင္ ထိန္းခ်ဳပ္တယ္၊ ေရာဂါပိုးေတြရဲ႕ ဆဲလ္နံရံေတြကို ဖ်က္ဆီးၿပီး အားေလ်ာ့ေစပါတယ္။ ဒီအတြက္ ကိုယ္ခံအားစနစ္ဟာ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ က်န္းမာေရးအတြက္ မရွိမျဖစ္ အခန္းက႑ကေန ပါဝင္ေနပါတယ္။
ဘယ္လိုအရာေတြက ကိုယ္ခံအားစနစ္ကို က်ဆင္းေစႏိုင္လဲ။ ပုံမွန္အားျဖင့္ေတာ့ အသက္အ႐ြယ္ ႀကီးလာတာနဲ႔အမွ် ငယ္စဥ္ကေလာက္ ကိုယ္ခံအားစနစ္ဟာ အလုပ္မလုပ္ႏိုင္ေတာ့ဘဲ အားေလ်ာ့သြားတဲ့အတြက္ ေရာဂါျဖစ္ဖို႔ ပိုၿပီးလြယ္ကူႏိုင္ပါတယ္။ တစ္ခါတရံမွာ ကိုယ့္ရဲ႕ ေန႔စဥ္ ေနထိုင္မႈပုံစံ မွားယြင္းတာ၊ အစာအာဟာရ စုံလင္စြာ မစားသုံးတာ၊ က်န္းမာေရးကို ထိခိုက္ေစမယ့္ အမူအက်င့္ေတြဟာလည္း ကိုယ္ခံအားကို က်ဆင္းေစတတ္ပါတယ္။
အဓိက ကိုယ္ခံအားကို က်ဆင္းေစတဲ့ အခ်က္ေတြကို ေျပာရမယ္ဆိုရင္ * အစာအာဟာရကို စုံလင္စြာ မစားသုံးျခင္း၊ အစားေ႐ြးျခင္း၊ ဓာတ္မတည့္သည့္အစားအစာ မ်ားစားျခင္း။ * ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္၊ အသီးအႏွံေတြကို အနည္းငယ္သာ စားသုံးျခင္း။ * က်န္းမာေရးအတြက္ ဒုကၡျဖစ္ေစတဲ့ အသင့္စား အစားအစာမ်ား၊ ဆီေၾကာ္မ်ား၊ အကင္မ်ား စားသုံးမႈလြန္ကဲျခင္း။ * အိပ္ေရးပ်က္ျခင္း၊ တစ္ေန႔အိပ္ခ်ိန္ အလုံအေလာက္ မရရွိျခင္း။ * ေဆးလိပ္၊ အရက္၊ မူးယစ္ေဆးဝါး၊ ကြမ္းယာ စတာေတြကို သုံးစြဲျခင္း။ * စိုးရိမ္ပူပန္ျခင္း၊ စိတ္ဖိစီးမႈ အစရွိတဲ့ စိတ္က်န္းမာေရးျပႆနာမ်ား။ * ေရာဂါကို ကုသဖို႔အတြက္ ေသာက္ေနရတဲ့ ေဆးျပင္းေတြ။ * ေနေရာင္ျခည္နဲ႔ ထိေတြ႕မႈမရျခင္းေၾကာင့္ ဗီတာမင္ ဒီ ဓာတ္ ခ်ိဳ႕တဲ့ျခင္း။ * ေလ့က်င့္ခန္း မလုပ္ျခင္း၊ အထိုင္မ်ားျခင္း၊ လႈပ္ရွားမႈ နည္းျခင္း တို႔ေၾကာင့္ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါဆို ကိုယ္ခံအားစနစ္ကို ဘယ္လို ျပန္ျမႇင့္တင္မလဲ။ အေပၚမွာ ေျပာခဲ့သလိုပဲ၊ ကိုယ္ခံအားစနစ္ဟာ လူတစ္ေယာက္ရဲ႕ က်န္းမာေရးအတြက္ေရာ လူ႔သက္တမ္း ရွည္ၾကာစြာ ေနထိုင္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ အေရးႀကီးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္ခံအားစနစ္ကို က်မသြားေစဖို႔ ကိုယ့္ရဲ႕ တစ္ေန႔တာ ေနထိုင္စားေသာက္မႈပုံစံေတြကို က်န္းမာေရးအတြက္ သင့္ေတာ္ေအာင္ ေျပာင္းလဲျပင္ဆင္၍ ေနထိုင္သင့္ပါတယ္။ ဘာေတြ အဓိက ေျပာင္းလဲရမလဲဆိုရင္
၁။ အိပ္ေရးဝေအာင္ အိပ္ပါ။
အိပ္ခ်ိန္ဟာ လူတစ္ေယာက္အတြက္ အလြန္ အေရးႀကီးပါတယ္။ အိပ္ေရးဝမွ ကိုယ္တြင္းအဂၤါေတြဟာ ေကာင္းစြာ အလုပ္လုပ္ႏိုင္မယ္။ အားနည္းေနတဲ့၊ ပ်က္စီးေနတဲ့ ခႏၶာကိုယ္တြင္း ဆဲလ္ေတြကို ျပန္လည္ျပဳျပင္ေပးလို႔ အၿမဲတမ္း ေရာဂါပိုးေတြကို ခုခံေပးေနရလို႔ အားနည္းေနတဲ့ ကိုယ္ခံအားစနစ္ကို ျပန္လည္ ျမႇင့္တင္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ညအိပ္ခ်ိန္ကို အနည္းဆုံး တစ္ေန႔ ၇နာရီမွ ၈နာရီထိ ရေအာင္ အိပ္စက္အနားယူပါ။
၂။ အစာအာဟာရကို ဂ႐ုစိုက္ပါ။
ကိုယ္ခံအားစနစ္ကို ျမႇင့္တင္ေပးႏိုင္တဲ့ ဗီတာမင္နဲ႔ အာဟာရဓာတ္ေတြကို အစားအစာကေန အမ်ားဆုံးရပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ကိုယ္ က်န္းမာေရးအတြက္ အေထာက္အကူျဖစ္ေစမယ့္ အစားအစာေတြကိုပဲ ေ႐ြးခ်ယ္စားသုံးဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ အဓိက အမွ်င္ဓာတ္ ပါဝင္မႈမ်ားတဲ့ ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္၊ အသီးအႏွံေတြကို မ်ားမ်ားစားေပးရပါမယ္။ ထပ္ေဆာင္းအေနနဲ႔ အသား၊ ငါး၊ ဥအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ပဲအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ အေစ့အဆန္၊ ႏို႔ထြက္ပစၥည္း၊ ဂ်ဳံ စတာေတြကိုလည္း စားေပးဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။
၃။ ျဖည့္စြက္စာေတြ အားေဆးေတြ ေသာက္ပါ။
ဒီအခ်က္ကေတာ့ အစားေ႐ြးတဲ့သူေတြ၊ ဓာတ္မတည့္ အစားအစာ မ်ားတဲ့သူေတြအတြက္ ပိုၿပီး သင့္ေလ်ာ္ပါတယ္။ လိုအပ္တဲ့ ဗီတာမင္ဓာတ္ေတြကို အစားအစာကေန အမ်ားဆုံးရႏိုင္တာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ တခ်ိဳ႕ေသာ အစားအစာမ်ားကို မစားဘဲ ေရွာင္လိုက္တဲ့အခါ အာဟာရဓာတ္ ခ်ိဳ႕တဲ့မႈေတြ ျဖစ္ေစႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ့္အတြက္ သင့္ေတာ္မယ့္ အားေဆးေတြကို ဆရာဝန္နဲ႔ ျပသၿပီး ၫႊန္းခိုင္းတာ၊ အာဟာရဓာတ္ အစုံအလင္ ပါတဲ့ ျဖည့္စြက္စာေတြကို စားသုံးေပးတာမ်ိဳး လုပ္သင့္ပါတယ္။
ေဆးေသာက္ရမွာကို သေဘာမက်ဘူး။ အဆင္မေျပဘူးဆိုရင္ အာဟာရ ျပည့္ဝစြာ ပါဝင္ၿပီး အစားအေသာက္သေဘာမ်ိဳး စားသုံးေပးလို႔ရတဲ့ ၾကက္ပါင္းရည္လိုမ်ိဳး အာဟာရေတြကို မွီဝဲေပးလို႔ရပါတယ္။ ၾကက္ေပါင္းရည္မွာ ပါဝင္တဲ့ Bio Peptide က ကိုယ္ခံအားကို ျမင့္တက္ေစပါတယ္။ အဆီနဲ႔ အငန္ဓာတ္ ပါဝင္မႈ နည္းတာမ်ိဳးက ပိုက်န္းမာၿပီး အာဟာရျပည့္ဝတဲ့ ကိုယ္ခံအား ရရွိေစဖို႔ ပံ့ပိုးေပးပါလိမ့္မယ္။
၄။ ေလ့က်င့္ခန္း မ်ားမ်ားလုပ္ပါ။
ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္မွသာ ခႏၶာကိုယ္တြင္း ေသြးလည္ပတ္မႈေကာင္းၿပီး ဇီဝကမၼ ျဖစ္စဥ္ေတြကို လ်င္ျမန္စြာ ျဖစ္ပ်က္ေျပာင္းလဲေစႏိုင္မွာပါ။ ဒါ့အျပင္ ေလ့က်င့္ခန္း မ်ားမ်ားလုပ္ေပးမွ အဆီေလာင္ကြၽမ္းမႈ ျဖစ္ၿပီး ႂကြက္သားမ်ားကို တည္ေဆာက္ေပးႏိုင္သလို ကိုယ္ခံအားကို ျမႇင့္တင္ေပးရာ ေရာက္ပါတယ္။ ဒီအတြက္ တစ္ေန႔ကို အနည္းဆုံး နာရီဝက္ေလာက္ေတာ့ ေလ့က်င့္ခန္း၊ အားကစား လုပ္ဖို႔ အခ်ိန္ေပးပါ။ အကယ္လို႔ ကိုယ္က အလုပ္အရမ္းမ်ားတဲ့သူဆိုရင္လည္း တစ္ပတ္ကို ၂ႀကိမ္မွ ၃ႀကိမ္ေလာက္ထိေတာ့ ေလ့က်င့္ခန္း လုပ္ေပးပါ။ တစ္ေနရာထဲမွာ အခ်ိန္အၾကာႀကီး ထိုင္ေလ၊ လူက အဝလြန္ၿပီး ကိုယ္ခံအားစနစ္ကို က်ဆင္းေစႏိုင္ပါတယ္။
၅။ မေကာင္းတဲ့ အက်င့္ေတြကို ေဖ်ာက္ဖ်က္ပါ။
က်န္းမာေရးအတြက္ မေကာင္းတဲ့ အက်င့္မွန္သမွ် ေစာေစာစီးစီး ေဖ်ာက္ႏိုင္ေအာင္ ႀကိဳးစားျခင္းက ကိုယ့္ကို က်န္းမာေပ်ာ္႐ႊင္ၿပီး သက္တမ္းေစ့ ေနႏိုင္ေအာင္ ကူညီေပးႏိုင္မွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ေဆးလိပ္၊ အရက္ေသာက္တာ၊ မူးယစ္ေဆးဝါး မွီဝဲတာ၊ ကြမ္းစားတာ၊ အိပ္ေရးအပ်က္ခံတာ၊ အလုပ္ကို အလြန္အကြၽံလုပ္တာ၊ လႈပ္ရွားမႈ နည္းတာ၊ အစားေ႐ြးတာ စတဲ့ အက်င့္ေတြကို ကိုယ္ ငယ္စဥ္ကတည္းက ျဖည္းျဖည္းခ်င္း ေဖ်ာက္ႏိုင္ေအာင္ က်င့္သြားဖို႔ အေရးႀကီးတယ္ေနာ္။
Mascot Illustration Featuring a Pair of Lungs Saying No to Vices
ဒါဆို ခုေျပာသြားခဲ့တဲ့ အခ်က္ေတြကို ေန႔စဥ္ ပုံမွန္ လိုက္နာေပးျခင္းျဖင့္ ကိုယ့္ရဲ႕ ကိုယ္ခံအားစနစ္ကို က်ဆင္းမသြားေစေအာင္ ျမႇင့္တင္ေပးၾကပါစို႔ေနာ္။